1. Κλασική Εξωσωματική Γονιμοποίηση (IVF)
2. Φυσικός Κύκλος IVF
3. Ενδομήτρια Σπερματέγχυση (IUI)
4. Πρόκληση Ωοθυλακιορρηξίας
5. Ωοληψία (OR)
6. Εμβρυομεταφορά (ET)
7. Mικρογονιμοποίηση (ICSI)
8. Φυσικός Κύκλος ICSI
9. Time-lapse
10. Προεμφυτευτική Γενετική Διάγνωση (PGD)
Ελέγχθηκε από Συμβουλευτική Επιτροπή Μ.Ι.Υ.Α.
Αναθεωρήθηκε: Φεβρουάριος 2017
Το έμβρυο που προκύπτει μεγαλώνει σε απόλυτα προστατευμένο περιβάλλον, πριν τη μεταφορά του στη μήτρα της γυναίκας.
Η μέθοδος της IVF επιλέγεται όταν όλες οι παράμετροι του σπέρματος είναι στα φυσιολογικά επίπεδα.
Η θεραπεία της εξωσωματικής γονιμοποίησης χρησιμοποιείται κυρίως σε περιπτώσεις όπου υπάρχει δυσλειτουργία ή απόφραξη των σαλπίγγων, ορμονολογικά προβλήματα, πολυκυστικές ωοθήκες, ενδομητρίωση, προβλήματα στο ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα και ποικίλα άλλα γνωστά ή άγνωστα αίτια υπογονιμότητας.
Υπάρχει η εμπειρία δυνατότητας ωοληψίας ανώριμων ωαρίων και καλλιέργειας in vitro ωρίμανσης, όπου είναι ιατρικά αναγκαίο και απαραίτητο.
Ενημέρωση του θεράποντα ιατρού για αξιολόγηση και επιλογή ποιών και πόσων εμβρύων θα μεταφερθούν και θα κρυοσυντηρηθούν.
Ενημέρωση του ζευγαριού για αριθμό, ποιότητα εμβρύων, πόσα μεταφέρονται και πόσα κρυοσυντηρούνται, με επίδειξη-παράδοση φωτογραφίας.
Επιλογή των κατάλληλων εμβρύων για εμβρυομεταφορά, με ταυτοποίηση ζευγαριού – γενετικού υλικού από έναν εμβρυολόγο και ένα μάρτυρα.
Πραγματοποίηση της εμβρυομεταφοράς στο χώρο του χειρουργείου της ΜΙΥΑ, με εναπόθεση των εμβρύων προς μεταφορά μέσω ειδικού καθετήρα εμβρυομεταφοράς από τον εμβρυολόγο στον ιατρό και στη συνέχεια στη μήτρα της γυναίκας, υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση.
Υπάρχει η εμπειρία δυνατότητας ενίσχυσης της δυναμικότητας των μεταφερομένων εμβρύων, ώστε να εμφυτευτούν, είτε μέσω ενισχυμένων καλλιεργητικών υλικών κατά την διάρκεια της εμβρυομεταφοράς, είτε μέσω διάνοιξης της ζώνης των εμβρύων με laser, ώστε να μπορούν να εμφυτευτούν ευκολότερα.
Με την μέθοδο της μικρογονιμοποίησης επιτυγχάνονται πολύ υψηλά ποσοστά γονιμοποίησης και ενδείκνυται σε περιπτώσεις που έχει διαπιστωθεί χαμηλή γονιμοποίηση σε προηγούμενη προσπάθεια, όπου εφαρμόστηκε η μέθοδος IVF.
Η ασφάλεια της μεθόδου, σχετικά με την υγεία των παιδιών που γεννιούνται, έχει διαπιστωθεί σε επιστημονικές μελέτες.
Τα δεδομένα από την φωτογράφιση καταγράφονται, επεξεργάζονται και αναλύονται από ειδικό λογισμικό πρόγραμμα, που χειρίζονται οι εμβρυολόγοι και τόσο οι παρατηρήσεις, όσο και η εμπειρία τους καταλήγουν στην ασφαλέστερη επιλογή των πιο δυναμικών εμβρύων να επιφέρουν εγκυμοσύνη.
Η επιτυχής χρησιμοποίηση της νέας αυτής τεχνολογίας προϋποθέτει εκπαίδευση, μελέτη, εμπειρία στην καλλιέργεια εμβρύων και συνεχή ενημέρωση, καθώς είναι μια συνεχώς εξελισσόμενη τεχνολογία και τεχνική.
Συγκεκριμένα το ζευγάρι που ακολουθεί αυτή την μέθοδο, αφού ενημερωθεί από τον γενετιστή, τον θεράποντα ιατρό και τον εμβρυολόγο για την μέθοδο αυτή, τους κινδύνους που μπορεί να περιέχει και τα ποσοστά επιτυχίας, υπογράφει τις αντίστοιχες συναινέσεις της ΜΙΥΑ/ΝΝΑ για τη μέθοδο PGD.
Στη συνέχεια πραγματοποιείται προετοιμασία του εργαστηρίου γενετικής και εργαστηρίου ΜΙΥΑ για τον χειρισμό του εν λόγω περιστατικού. Γίνεται βιοψία των εμβρύων είτε Μέρα 3 στο στάδιο των 8 κυττάρων, με αφαίρεση 1-2 κυττάρων-βλαστομεριδίων, είτε Μέρα 5 ή Μέρα 6 στο στάδιο βλαστοκύστης με αφαίρεση 5-6 ΤΕ κυττάρων τροφοεκτοδέρματος και τα εν λόγω κύτταρα αποστέλλονται για γενετική ανάλυση.
Ακολουθεί η διαδικασία της εμβρυομεταφοράς και δίδεται στο ζευγάρι το αποτέλεσμα της γενετικής ανάλυσης και φωτογραφία των μεταφερομένων εμβρύων.
Πλεονάζοντα έμβρυα κρυοσυντηρούνται όπως έχει ήδη προαναφερθεί.
Επιλέγεται η κατάλληλη μέθοδος κρυοσυντήρησης ή υαλοποίησης βάσει σταδίου εξελίξεως των εμβρύων. Υπάρχει επιβεβαίωση των στοιχείων του ζευγαριού από δύο άτομα, ένα/δύο εμβρυολόγους ή μάρτυρα και ετοιμάζονται ανάλογα οι αμπούλες ή τα σωληνάρια-παγιέτες κρυοσυντήρησης – υαλοποίησης.
Τα έμβρυα τοποθετούνται σε ομάδες των 1-3 εμβρύων στην κρυοσυντήρηση, βάσει της ποιότητας των εμβρύων και της ηλικίας της γυναίκας. Η κρυοσυντήρηση περιλαμβάνει σταδιακή βραδεία μετάβαση των εμβρύων σε στάδιο βαθιάς κατάψυξης με την χρήση κατάλληλου προγράμματος ειδικού μηχανήματος και υγρό άζωτο, ενώ η υαλοποίηση περιλαμβάνει σταδιακή ταχεία μετάβαση των εμβρύων σε στάδιο βαθιάς κατάψυξης σε υγρό άζωτο.
Μετά το τέλος της κρυοσυντήρησης / υαλοποίησης οι αμπούλες / σωληνάρια-παγιέτες φυλάσσονται σε ειδικά δοχεία φύλαξης υγρού αζώτου, πάνω σε ειδικές ταυτοποιημένες θήκες-στήλες ή συρτάρια αλουμινίου. Όλες οι ανωτέρω διαδικασίες καταγράφονται λεπτομερώς σε έντυπα και βιβλία.
Η πλέον σύγχρονη μέθοδος επιλογής είναι η υαλοποίηση, η οποία είναι εξαιρετικά γρήγορη και εξαιρετικής ακρίβειας στον χειρισμό μέθοδος.
Επιπρόσθετα, είναι αναγκαίο να επεξηγηθεί ακριβώς, σωστά και κατανοητά στο ζευγάρι η ποιότητα των πλεοναζόντων εμβρύων, ώστε να κατανοήσουν την δυναμικότητα αυτών και τις πιθανότητες επιβίωσης που έχουν μετά την απόψυξη.
Αναλόγως του σταδίου των εμβρύων, της ποιότητας του ενδομητρίου και της ηλικίας της γυναίκας, αποψύχεται ο κατάλληλος αριθμός εμβρύων, είτε την ίδια ημέρα της εμβρυομεταφοράς, είτε μία έως τέσσερις ημέρες νωρίτερα.
Στην περίπτωση που η προγραμματισμένη απόψυξη εμβρύων καταλήξει σε πτωχή ποιότητα εμβρύων, ακατάλληλα για εμβρυομεταφορά, τότε δεν γίνεται εμβρυομεταφορά, ενώ δεν παραμένουν και άλλα έμβρυα στην κρυοσυντήρηση της Μ.Ι.Υ.Α.
Επιπρόσθετα, υπάρχει η δυνατότητα ενίσχυσης της επιβίωσης και της εμφυτευτικής δυναμικότητας των αποψυγμένων εμβρύων, μέσω κατάλληλων τεχνικών και αντιδραστηρίων.
Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι τα έμβρυα που φτάνουν στο στάδιο αυτό είναι αυτά που φέρουν την υψηλότερη εμφυτευτική δυνατότητα και μπορούν να οδηγήσουν σε υψηλά ποσοστά εγκυμοσυνών.
Περίπου το 50-60% των εμβρύων που προκύπτουν στο εργαστήριο φτάνουν στο στάδιο της βλαστοκύστης.
Για τα έμβρυα που δεν φτάνουν στο στάδιο αυτό, τις περισσότερες φορές πρόκειται για έμβρυα που υπολείπονται αναπτυξιακά, είτε γιατί έχουν αργούς ρυθμούς ανάπτυξης, είτε γιατί έχουν σταματήσει την αναπτυξιακή τους πορεία σε ένα από τα προηγούμενα στάδια.
Για το λόγο αυτό, η επιλογή της εμβρυομεταφοράς στην 5η ημέρα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέθοδος επιλογής των βιωσιμότερων εμβρύων.
Η ανωτέρω μέθοδος συνιστάται σε περιπτώσεις ζευγαριών με πολλαπλές αποτυχίες εμφύτευσης στο παρελθόν, που επιθυμούν μεταφορά μόνο ενός εμβρύου, προκειμένου να αποφύγουν οποιοδήποτε ρίσκο δίδυμης ή πολύδυμης εγκυμοσύνης, καθώς και όταν η ηλικία της συζύγου είναι κοντά ή άνω των 40 ετών.
Στο εργαστήριο κάθε δείγμα σπέρματο,ς αφού επιβεβαιωθεί για τα στοιχεία του, εξετάζεται και επεξεργάζεται ένα την κάθε φορά, ώστε να διασφαλιστεί η ασφάλεια της εξέτασης- επεξεργασίας. Μετά την ρευστοποίηση του δείγματος σπέρματος, γίνεται μέτρηση του όγκου του, του αριθμού, της κινητικότητας και της μορφολογίας των σπερματοζωαρίων μικροσκοπικά με την ειδική συσκευή μέτρησης (Makler) και κατάλληλες χρωστικές.
Τα αποτελέσματα της εξέτασης με τις παραμέτρους του δείγματος καταγράφονται από τoν εκτελούντα εμβρυολόγο.
Υπάρχει η δυνατότητα ανίχνευσης της ζωτικότητας των σπερματοζωαρίων, της ωριμότητας τους και της γονιμοποιητικής τους δυνατότητας καθώς και του ποσοστού κατακερματισμού του DNA τους μέσω εξειδικευμένων αντιδραστηρίων και τεχνικών.
Επιπρόσθετα, μπορεί να πραγματοποιηθεί εικονική επεξεργασία του δείγματος σπέρματος, ώστε να εκτιμηθεί η δυναμικότητα του.
Υπάρχει ταυτοποίηση του ζευγαριού από ένα/δύο εμβρυολόγους ή μάρτυρα και ετοιμάζονται ανάλογα οι αμπούλες ή τα σωληνάρια-παγιέτες κρυοσυντήρησης.
Η κρυοσυντήρηση σπέρματος περιλαμβάνει σταδιακή ταχεία μετάβαση των σπερματοζωαρίων σε στάδιο βαθιάς κατάψυξης σε υγρό άζωτο.
Τα αποτελέσματα της εξέτασης-επεξεργασίας σπέρματος, ο αριθμός των κρυοσυντηρημένων φιαλιδίων και η θέση και το δοχείο που αποθηκεύτηκαν καταγράφονται.
Εξακρίβωση από τον ιατρικό φάκελο και το βιβλίο του εργαστηρίου, του αριθμού και της ποιότητας των δειγμάτων σπέρματος του εν άνδρα, του αριθμού των αμπουλών, σωληναρίων-παγιετών που βρίσκονται και της θέσης και το δοχείο στο οποίο φυλάσσονται.
Ανάλογα με τις ανάγκες έγχυσης, ο κατάλληλος αριθμός αποψύχεται την ίδια ημέρα, επεξεργάζεται, αξιολογείται και φυλάσσεται έως την στιγμή της χρησιμοποίησής του.
Η συλλογή των σπερματοζωαρίων ή ορχικών τεμαχιδίων γίνεται με άσηπτες συνθήκες στο χειρουργείο με αναισθησία.
Παρουσία εμβρυολόγου ο εκτελών ιατρός αφαιρεί είτε με αναρρόφηση της επιδιδυμίδας, υγρό που περιέχει σπερματοζωάρια με αριθμό και κινητικότητα ικανά να γονιμοποιήσουν, είτε με βιοψία όρχεως, τεμαχίδια ορχικού ιστού που περιέχουν σπερματικά σωληνάρια, ικανά να παράγουν μετά από επώαση σπερματοζωάρια ικανά για γονιμοποίηση με ICSI.
Τα τεμαχίδια των ιστών επεξεργάζονται και επωάζονται σε κατάλληλα θρεπτικά καλλιεργητικά υλικά και χρησιμοποιούνται για ICSI. Τα στοιχεία του ασθενή καταγράφονται πάνω στα σωληνάρια και στα τρυβλία που φέρουν το γενετικό του υλικό και επεξεργάζονται και ταυτίζονται με εκείνα της συζύγου /συντρόφου του, όπως έχει ήδη αναφερθεί στη γονιμοποίηση.
To επιπλέον υλικό που παραμένει κρυοσυντηρείται για μελλοντική χρήση.
Ενημέρωση για την ωοληψία, την γονιμοποίηση, την εμβρυομεταφορά, την κρυοσυντήρηση και όποιων άλλων πράξεων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι απαραίτητο.
Δίνονται στο ζευγάρι πληροφορίες και οδηγίες τόσο για τις πράξεις εξωσωματικής, όσο για τα οφέλη, τις επικινδυνότητες και τα ποσοστά επιτυχίας της κάθε μεθόδου.
Το ζευγάρι αφού ενημερωθεί, υπογράφει τις αντίστοιχες συναινέσεις της Μ.Ι.Υ.Α.
Κατά την διάρκεια της διαδικασίας της εξωσωματικής ο εμβρυολόγος ενημερώνει και επεξηγεί στα ζευγάρια τα αποτελέσματα του κάθε σταδίου.
Υπάρχει η εκπαίδευση, η καλλιέργεια και η ψυχική ηρεμία, ώστε η προσέγγιση των ζευγαριών να γίνεται πάντοτε με διακριτικότητα, κατανόηση, ευαισθησία, ανθρωπισμό και πάνω από όλα επαγγελματισμό, καθώς η καλή ψυχολογία και η εμπιστοσύνη των ζευγαριών σε εμάς βοηθά υπέρμετρα στο επιτυχές αποτέλεσμα.